AHOB (Automatische Halve Overweg Bomen)
November 2018
Vraag aan een gemiddelde Nederlander wat een AHOB is of wat de afkorting betekent. Ik schat dat zo’n 70 % van de mensen dit niet weet of ze denken aan een bushaltehokje (ABRI). Niet zo vreemd natuurlijk want ze komen steeds minder voor in Nederland en als het aan ProRail ligt, verdwijnen ze helemaal uit het straatbeeld. Sterker nog, het liefst ziet ProRail dat alle overwegen gaan verdwijnen.
Maar voor diegene die dus niet weet wat een AHOB is, het is de afkorting van:
Automatische Halve Overweg Bomen. Dus die slagbomen die de weg afsluit om een trein te laten passeren.
Wij vinden dat we dit spoorwegonderdeel voor het nageslacht moeten bewaren dus hebben we bij een aantal overwegen een AHOB geplaatst die ook nog werken, ja zelfs met het echte geluid van de overwegbel. Klik rechtsboven op het logo van YouTube en je komt op onze YouTube site met allerlei filmpjes. Eén daarvan is een filmpje van de zelf gebouwde AHOB in werking: Youtube: Spoorbomen in actie
Bedenken is één, realiseren is twee. Zoekend op internet kom je wel het een en ander tegen, maar voldoet niet aan onze eisen of de prijs is véél te hoog. Nederlandse uitvoering van de AHOB is er niet of je komt uit bij iemand die ze hobbymatig maakt. Daar is de prijs dan ook naar, want er gaat heel veel tijd zitten in het zelf bouwen van een AHOB. Dus wat doe je als hobbyist, nou, zelf bouwen natuurlijk.
Wat zijn dan de eisen:
- De AHOB wordt aangestuurd vanuit de computer
- De AHOB sluit ruim voordat een trein passeert
- Op de slagboom zijn rode knipperlichten die synchroon werken met de knipperlichten op de paal
- De AHOB gaat open als de trein volledig is gepasseerd, dus afhankelijk van de lengte van de trein
- De spoorwegbel moet uitschakelbaar zijn, want je wilt niet elke keer dat geluid van de bel horen
We hebben het ontwerp zo gemaakt dat de slagboom door een servo wordt bediend. Deze servo bevindt zich onder de tafel en is met een draadje (ijzergaren) door de tafel heen verbonden met de slagboom.
Probleem met een servo is dat ze in het algemeen erg snel reageren met gevolg dat de slagboom met een klap open en dicht gaat. Daarom hebben we een vertragingsschakeling bedacht die de servo elektronisch vertraagt.
Als de slagboom gaat sluiten gaan ook de knipperlichten werken. De vast opgestelde knipperlichten aan de paal en de knipperlichten op de slagboom werken gelijktijdig. Maar op de slagboom zitten drie lichten waarvan er één (de uiterst linker lamp) continue brandt als de slagboom in werking is. Om te voorkomen dat er veel draden naar de slagboom gaat is een constructie bedacht zodat we met twee draden de knipperlichten op de slagboom bedienen.
De “lampen” op de slagboom zijn rode SMD-led’s. Heel klein waardoor het net echt lijkt.
De slagboom is gemaakt van een strookje printmateriaal wat zodanig geëtst is dat er koperbanen op zitten waarop de SMD-led’s zijn gesoldeerd. Aan de achterkant van de slagboom zijn twee diodes gesoldeerd. De hele schakeling lijkt op een soort bruggelijkrichter, twee diodes in de vorm van LED’s en twee gewone diodes. De continue brandende LED is als belasting van de bruggelijkrichter geschakeld.
De hele schakeling wordt aangestuurd door een flipflopschakeling.
Er zijn geen draden zichtbaar. De slagbomen hebben aan beide zijden van de ophanging een draaipunt die voorzien is van een messing pen. Deze pen draait in een metalen bus. Via de beide bussen wordt het knipperlichtsignaal overgebracht op de slagboom.
Als de slagboom gaat werken moet er natuurlijk ook een belsignaal klinken. Het liefst zo natuurgetrouw mogelijk. Dat is ons aardig gelukt. We hebben een schakeling ontworpen die bij start van de bel het signaal langzaam laat aanzwellen en het signaal met een frequentie van ongeveer 5 Hz hoorbaar maakt. Het belsignaal zelf komt van een oscillator van ongeveer 2000 Hz. Verder heeft de schakeling de eigenschap om het belsignaal bij elke ting te laten uitsterven. Dus niet TIK TIK TIK TIK maar Tinggg Tinggg Tinggg Tinggg.
Er is maar één versterker en luidspreker voor alle AHOB’s. Ergens onder de tafel is die luidspreker gemonteerd. Om te voorkomen dat je gillend gek wordt van het steeds maar weer hoorbaar zijn van het belsignaal is een schakelaar aangebracht om de luidspreker uit te zetten. Iedereen weer blij….
Hoe is de hele configuratie samengesteld. Hiervoor is een blokschema gemaakt:
